यंदाचा मान्सून 5 दिवस आधीच? शास्त्रज्ञांचा मोठा अंदाज Monsoon 2025
Monsoon 2025 : यंदाच्या वर्षी मान्सून वेळेपेक्षा चार ते पाच दिवस आधी येण्याची शक्यता वर्तवली जात आहे आणि त्याचे प्रारंभिक संकेत अंदमान आणि निकोबार बेटांमध्ये स्पष्टपणे दिसून येत आहेत. गत काही दिवसांपासून हवामानात अचानक बदल होत असून, शास्त्रज्ञांचे निरीक्षण सांगते की हवेचा दाब, Monsoon 2025
समुद्राचे तापमान आणि वार्‍यांची दिशा यामध्ये झालेल्या लक्षणीय बदलांमुळे मान्सूनसंबंधित हालचाली गतीमान झाल्या आहेत. विशेषतः अंदमानमध्ये मान्सूनपूर्व ढगांच्या हालचाली आणि बाष्पाची सघनता यामुळे येत्या काही दिवसांत मान्सूनचे अधिक ठोस चित्र स्पष्ट होणार आहे.
फेब्रुवारी महिन्यापासूनच राज्यात कडक उन्हाळ्याची सुरुवात झाली होती. विशेष म्हणजे यावर्षीची फेब्रुवारी ही गेल्या शंभर वर्षांतील सर्वात उष्ण फेब्रुवारी ठरली आहे. या महिन्यात थंडीचा प्रभाव अत्यंत कमी होता, तर सूर्यकिरणांचा तडाखा अधिक जाणवू लागला होता. त्यानंतर मार्च आणि एप्रिल महिन्यांमध्येही हीच स्थिती कायम राहिली.
IMD weather forecast: कसा राहिल यंदाचा पावसाळा आयएमडी चा पहिला अंदाज जाहीर
मार्चमध्ये कमाल तापमानाचा पारा 40 अंश सेल्सिअसवर पोहोचला आणि सरासरीपेक्षा कमी पाऊस झाल्यामुळे वातावरण अधिकच कोरडे आणि उष्ण बनले. एप्रिल महिन्याच्या सुरुवातीलाच उष्णतेची लाट अधिक तीव्र झाली असून, हा एप्रिलदेखील अनेक वर्षांतील सर्वाधिक तापदायक महिना ठरत आहे.
हवामान शास्त्रज्ञांचा अंदाज काय? Monsoon 2025
हवामानशास्त्रज्ञांच्या मते, या प्रकारचे उष्ण वातावरण हे मान्सूनच्या आगमनासाठी अतिशय अनुकूल ठरते. कारण उष्णतेमुळे बाष्पीभवनाचा वेग वाढतो आणि ढगांची निर्मिती अधिक वेगाने होते. उपग्रह प्रतिमांमध्ये संपूर्ण देशाच्या परिसरात ढगांची दाटी दिसत आहे.
विशेषतः समुद्रावरील पाण्याचे तापमान वेगाने वाढल्यामुळे बाष्प निर्मितीमध्ये मोठी वाढ झाली आहे. अरबी समुद्राचे तापमान 31 अंश सेल्सिअसवर असून, हिंदी महासागराचे तापमान 30 अंश सेल्सिअस आहे. यामुळे प्रचंड प्रमाणात बाष्प तयार होत असून, ते भारताच्या दिशेने सरकत आहे.
हवेच्या दाबाचे स्थिती कशी आहे?
हवेच्या दाबाची स्थिती देखील मान्सूनसाठी पोषक आहे. सध्या समुद्रावर हवेचा दाब 1005 ते 1010 हेक्टा पास्कल दरम्यान आहे, तर देशातील हवेचा दाब 1005 ते 1008 च्या दरम्यान आहे. जेव्हा देशातील हवेचा दाब कमी होतो, तेव्हा समुद्राकडून थंड वारे देशाच्या दिशेने वाहू लागतात, आणि त्याच वाऱ्यांबरोबर मान्सूनसुद्धा प्रवास करतो. अंदमानमध्ये यंदा मान्सूनच्या हालचालींची सुरुवात नेहमीपेक्षा लवकर झाल्याचे संकेत मिळत असून, लवकरच उपग्रह प्रतिमांवर त्याचा ठळक परिणाम दिसून येण्याची शक्यता आहे. Monsoon 2025
पारा 43 ते 44 अंशांवर गेल्यामुळे समुद्राचे पाणी अतिशय वेगाने तापले आहे. त्यामुळे बाष्पीभवनाची गती झपाट्याने वाढली असून, भारताच्या चारही दिशांनी बाष्प तयार होऊन वातावरण ढगाळ बनले आहे. या सर्व गोष्टी मान्सूनच्या वेळेपूर्वी आगमनाला पूरक आहेत.
शास्त्रज्ञांच्या अंदाजानुसार, यंदाचा मान्सून केरळमध्ये नियोजित वेळेच्या चार-पाच दिवस आधीच दाखल होईल. जर हा अंदाज खरा ठरला, तर शेती, जलसाठा व्यवस्थापन आणि पाण्याच्या टंचाईवर मात देण्यासाठी ही बाब अत्यंत सकारात्मक ठरेल. त्यामुळे संपूर्ण देशाचे लक्ष आता मान्सूनच्या लवकर आगमनाकडे लागले आहे.